Çalışanlar bağlanacak emekli aylığının yüksek olması veya ekonomik sebeplere bağlı olarak aynı anda birden fazla işte veya işyerinde çalışabilmektedir. Bu sebeplerle çalışma hayatında aynı ayda birden fazla işte veya işyerinde çalışma uygulaması yaygın hale gelmiştir.
Bahsi geçen çalışma, bir işverene bağlı olarak (5510 sayılı Kanunun 4/a Md.) çalışan bir işçinin, başka bir işyerine ait işyerinde yine aynı statüde çalışması, BAĞ-KUR’lu (5510 sayılı Kanunun 4/b Md.) olan kişinin bir işverene bağlı olarak (5510 sayılı Kanunun 4/a Md.) çalışması, SGK isteğe bağlı sigortalılığına (5510 Sayılı Kanunun 4/b Md.) prim ödeyen çalışan bir kişinin bir işverene bağlı olarak (5510 sayılı Kanunun 4/a Md.) çalışması şeklinde olabilmektedir.
Yürürlükte olan sosyal güvenlik mevzuatına göre bir kişinin birden fazla işyerinde çalışması yasal olarak mümkündür. Konuyu çalışanın mevcutta tabi olduğu sigorta kolları açısından ele alarak aynı ay içerisinde birden fazla işte sigortalı olarak çalışmanın emeklilik üzerindeki etkilerini aşağıda detaylandıralım.
5510 sayılı Kanuna göre, bir kişinin hizmet sözleşmesi ve/veya iş sözleşmesine istinaden birden fazla işveren tarafından çalıştırılması mezkûr kanunun 4/a maddesi kapsamında zorunlu sigortalı sayılmaktadır. Ancak, bu şekilde çalıştırılan kişiye, her işveren çalıştırdığı süre ve ücret üzerinden ayrı ayrı SGK’ya bildirim yapması ve primlerini ödemesi gerekmekle birlikte başka bir işyerinden SGK’ya bildirimin yapılması, diğer işveren veya işverenlerin bu konudaki sosyal güvenlik yükümlülüklerini ortadan kaldırmamaktadır.
Çalışanın SGK’ya isteğe bağlı prim ödüyor ise, işverenin çalıştırdığı kişi için SGK’ya olan bildirim ve prim ödeme yükümlülüklerini ortadan kaldırmamaktadır.
Çalışanın, BAĞ-KUR’a (5510 sayılı Kanun 4/b Md.) tabi olması ve aynı anda sahibi veya ortağı olmadığı başka bir işyerinde hizmet sözleşmesi ve/veya iş sözleşmesi ile çalışması halinde BAĞ-KUR sigortalılığı, sosyal güvenliğin teklik ilkesi gereği durmakta, (5510 sayılı Kanun 4/a Md.) sigortalılığı geçerli olmaktadır. Ancak, bu durumda olanların SGK’ya yazılı olarak talepte bulunmaları halinde, sigortalılıklarının (5510 sayılı Kanun 4/a Md.) yanı sıra sigorta primine esas kazanç üst sınırı aşılmamak kaydıyla, BAĞ-KUR’a da prim ödemeye devam edebilmektedirler.
SGK mevzuatına göre, kamuda Emekli Sandığı (4/c) statüsünde çalışan bir kişinin aynı anda SSK (4/a) sigortalısı olmasını gerektirecek şekilde hizmet akdine/iş sözleşmesine tabi olarak bir işyerinde çalışması halinde, 4/c sigortalılığı geçerli olmaktadır. Sosyal güvenlik yönünden 4/c sigortalısı olan kişilerin, özel sektöre ait bir işyerinde hizmet akdine/iş sözleşmesine tabi olarak çalışmaları durumunda, SSK (4/a) sigortalısı olmaları mümkün değildir.
Aynı ay içerisinden birden fazla işyerinden prim gün sayısı ve prime esas kazanç bildirilmesi, ileride kişiye SGK tarafından bağlanacak emekli aylığının daha yüksek olmasını sağlamaktadır.
İşçinin aynı anda birden fazla işyerinde çalışması ve çalıştığı tüm bu işyerlerinde sigortasının yapılması için işverenlerinden herhangi bir izin alması gerekmemektedir. Ancak işverenden habersiz bir şekilde başka bir işyerinde çalışılması halinde işverenin haklı fesih hakkı doğmaktadır. Ancak işçinin çalışma süresi dışında ya da yıllık izinlerinde başka yerde çalışması halinde bu durumun tek başına işveren açısından haklı fesih nedeni oluşturmayacağı Yargıtay kararlarınca kabul edilmiştir. Yargıtay bu durumun işveren açısından güveni sarsıcı nitelikte kabul edilmiş ancak haklı fesih nedeni olduğunu kabul etmemiştir.
İşçinin uzun bir süredir aynı anda birkaç işyerinde çalışmasından sonra işverenin buna dayanarak iş akdini haklı nedenle feshettiğini ileri sürmesi açık kötü niyet olarak kabul edilmiştir. İşverenin bu durumu yıllarca fark etmemesi hayatın olağan akışına aykırı kabul edilmiştir. İşveren bu durumu ancak somut deliller ile ispat etmek zorundadır. Bu durum tanık delili ile ispatlanamaz. Aksi halde bu iddiası mahkemece dinlenmeyecektir.
Sorunuz varsa, sorunuzu buradan ekleyebilirsiniz. Sorunuz değerlendirildikten sonra en kısa sürede tarafınıza geri bildirim yapılacaktır.
Ferdi Asım Hellaç
Mali Müşavir
YASAL UYARI : İnternet sitemizde yer alan yazıların tüm hakları saklıdır. Ancak yazar ve site kaynağının aktif linkine yer verilerek alıntı yapılabilir. YAZILAR AYNEN YAYIMLANAMAZ. Aksi yönde eylemler hakkında Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki tazminat ve ceza hükümlerinin uygulanması için hukuki süreçler başlatılacaktır.
Bizimle iletişime geçmek ya da konuya ilişkin daha fazla bilgi almak için iletişim butonuna tıklayınız.
İLETİŞİM