Gelir Vergisi Kanunu’nun “Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnası” başlıklı mükerrer 20’inci maddesi 6663 Sayılı Kanunu’nun 1’inci maddesi 10.02.2016 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Maddenin gerekçesinde ekonomik büyüme ve kalkınmanın itici gücü, yenilik ve yaratıcılığın en önemli kaynaklarından biri olan genç girişimcilere kazanç istisnası getirildiği belirtilmiştir.
Genç girişimci istisnası ile ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 29 yaşını doldurmamış tam mükellef gerçek kişilere vergi avantajı sağlanmaktadır.
İstisna tutarı, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren üç vergilendirme dönemi boyunca elde ettikleri ticari, zirai ve serbest meslek kazançlarından elde ettikleri 230.000 Türk Lirası’na kadar (2024 yılı için) olan kısımdır. İstisna üç vergilendirme dönemi için uygulanacaktır. Bu tutar 2024 yılı için 230.000 TL ile (01.01.2024 tarihi itibarıyla GVK'nın 103'üncü maddesinin ikinci gelir dilimi) sınırlıdır.
İstisna tutarı, her yıl belirlenen GVK'nın 103 üncü maddesinin ikinci gelir dilimindeki tutara göre uygulanacaktır.
1. Genç girişimci işe başlamayı kanuni süresi içinde bildirmiş olmalıdır. Diğer bir ifadeyle işe başlama bildirimlerinin Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen sürelerde (işe başlama tarihinden itibaren 10 gün içinde) yapılması gereklidir.
2. Genç girişimcinin kendi işinde bilfiil çalışılması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi gereklidir. Çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırmak ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı bozmayacaktır. Yani genç girişimcinin yanında çırak, kalfa veya yardımcı işçi var ise istisnadan yararlanması mümkündür. Keza zaruri olarak işinden geçici ayrılmalar hâlinde de istisnadan yararlanmasına engel teşkil etmeyecektir.
3. Genç girişimcinin faaliyetini adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapması hâlinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla istisna şartlarını ayrı ayrı taşıması gereklidir. Örneğin ortaklardan biri 30 yaşında ise istisna şartları bütün ortaklar için ihlal edilmiş sayılır.
4. Genç girişimcinin faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmeyi ya da mesleki faaliyeti eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devralmamış olması gerekir. Diğer bir ifadeyle burada belirtilen sıradaki kan ve sıhri hısımlardan işletme ve faaliyet devralan girişimcilere bu istisna tanınmamaktadır.
Ancak ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hâlinde ise genç girişimci istisnası devam etmektedir.
Örneğin 26 yaşındaki Bay (A) 21/1/2022 tarihinde babasına ait fotoğrafçı dükkanı işletmesini devralmak suretiyle ticari faaliyete başlamıştır. Bay (A)’nın işi devraldığı babasının birinci derece kan hısımı olması nedeniyle istisnadan yararlanması mümkün olmazken, bu işin devri babanın ölümü üzerine olması halinde istisnadan yararlanması mümkün olacaktır..
5. Genç girişimcinin mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olmaması gerekir. Diğer bir ifadeyle işletmenin veya faaliyetin başından itibaren girişimci tarafından yürütülmesi esası geçerlidir.
Yukarıdaki şartları taşıyan genç girişimciler, istisna kapsamındaki faaliyetlerden kazanç elde etmemeleri veya istisna haddinin altında kazanç elde etmeleri hâllerinde dahi yıllık beyanname vermekle yükümlüdürler. Buradaki istisnanın, aynı kanunun 94’üncü maddesi uyarınca tevkif suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur. Yani genç girişimcilerin faaliyetleriyle ilgili olarak vergi stopajı yapılabilecektir. Genç girişimci istisnası uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir. Nitekim bakanlık bu yetkisini kullanarak 292 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği’ni yayımlamıştır..
Genç girişimci istisnası, genç nüfusun iktisadi faaliyetlere girişmesi ve bu girişimlerinin desklenmesi amacını gütmektedir. Kendilerinde müteşebbislik ruhu hisseden gençlerimizin bu istisnadan yararlanması ülkemizin kalkınmasında önemli pay sahibi olacaktır.
18 yaşından küçüklerin vergi mükellefi olması halinde mükellefiyet tesis tarihi itibarıyla bilfiil işlerinin başında olması, işin sevk ve idaresinin kendilerince yapıldığı ve bu durumun nezdinde yapılan yoklamalarla tutanak altına alınması halinde, adlarına mükellefiyet tesis edilmesi ve bu mükellefiyetle ilgili ödevlerin kanuni temsilcileri tarafından yerine getirilmesi mümkündür.
Buna göre, GVK'nın Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnası başlıklı Mükerrer 20'nci maddesinde sayılan diğer şartların da taşınması halinde, 18 yaşından küçükler istisna hükümlerinden yararlanabilmektedir.
İstisnadan sadece tam mükellefler yararlanabilecektir. Dar mükellef genç girişimciler istisnadan yararlanamayacaktır.
Ayrıca bu istisnadan yaralanmak için aşağıda belirtilen şartların genç girişimciler tarafından yerine getirilmesi gerekmektedir.
Genç girişimcilere sağlanan SGK prim muafiyetinin detaylarını okumak için buraya tıklayınız.
Ferdi Asım Hellaç
Mali Müşavir
Sorunuz varsa, sorunuzu buradan ekleyebilirsiniz. Sorunuz değerlendirildikten sonra en kısa sürede tarafınıza geri bildirim yapılacaktır.
Online danışmanlık hizmeti satın almak istiyorsanız buraya tıklayınız veya daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçiniz.
YASAL UYARI : İnternet sitemizde yer alan yazıların tüm hakları saklıdır. Ancak yazar ve site kaynağının aktif linkine yer verilerek alıntı yapılabilir. YAZILAR AYNEN YAYIMLANAMAZ. Aksi yönde eylemler hakkında Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki tazminat ve ceza hükümlerinin uygulanması için hukuki süreçler başlatılacaktır.
Bizimle iletişime geçmek ya da konuya ilişkin daha fazla bilgi almak için iletişim butonuna tıklayınız.
İLETİŞİM