İhracatta KDV iadesi nedir, ihracatta KDV iadesi nasıl alınır, ihracatta götürü gider uygulaması nedir, ihracatla KDV iadesiyle ilgili diğer konuları ele alıp bu detaylandıracağız.
Bir diğer adı dışsatım olan ihracat kısaca Türkiye sınırları dışına mal ve/veya hizmet satılması (teslimi) olarak tanımlanabilir. Söz konusu malların gümrük hattının dışına çıkış tarihi itibari ile ihracat gerçekleştirilmiş olmaktadır. Gümrük hattı dışına yapılan bu teslimler için KDV kanununun 11. Maddesi uyarınca alıcılardan KDV tahsil edilmemektedir. Ancak bu malların üretimi veya edinimi sırasında katlanılan KDV’ler şirketlerin bünyesinde kalmaktadır. İşte şirketlerde yük olarak kalan bu KDV'ler KDV kanununun 32. Maddesi uyarınca vergi dairelerine sunulan bilgi, belge ve raporlarla şirketler tarafından iade olarak alabilmektedirler.
İhracat işlemleri nedeniyle yüklenilen bu KDV’ler en erken fiili ihraç tarihi olarak adlandırılan malların gümrük hattından çıkış tarihini olan ayın KDV beyannamesi ile iade olarak talep edilmesi gerekmektedir. İade hakkının mümkün olması için ihracat işlemlerine ait satın alınan mal ve hizmetlere ödenen KDV'nin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV'den fazla olması gerekmektedir.
İade edilecek KDV için ihracat işleminin bünyesine giren KDV’nin hesaplanması gerekmektedir.
İşlemin bünyesine giren KDV malın üretimi, iktisabı, muhafazası ve teslim ile doğrudan veya dolaylı olarak ilgisi bulunan harcamalar nedeniyle yüklenilen KDV'den oluşur.
Yüklenilen KDV, iade hakkı doğuran işlem olan ihracat ile ilişkilendirilebilen
1-Direkt malın bünyesine giren giderler;
- Üretilerek edinilenler için ilk madde malzeme-işçilik vb. direkt imal giderleri,
- Ticari olarak alınarak edinilenler için malın alım için katlanılan direkt alış giderleri
- Malın bünyesine dolaylı olarak giren giderler;
- Üretilerek edinilenler için elektrik/su vb genel üretim giderlerini,
- Üretilerek/Ticari olarak alınarak edinilenler için satışa yönelik (reklam nakliye vb.) giderleri içeren pazarlama satış giderleri ile yönetimi içeren (büro malzemeleri, muhasebe, temizlik, kira vb.) genel yönetim giderlerini kapsayan genel idare giderleri
2-Gerek üretim gerekse genel idare için alınarak ihracat için kullanılmış olan Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin (ATİK) KDV’lerinden
oluşmaktadır.
Malın bünyesine direkt giren gider KDV’lerin tamamı, genel üretim/genel idare ve ATİK için ihracata düşen pay dikkate alınmak suretiyle hesaplama yapılması gerekmektedir.
Söz konusu yüklenim KDV’ler yukarıda açıklanan sıra ile dikkate alınarak yapılır.
İhracat işlemlerine ilişkin KDV ler;
İhracatın gerçekleştiği dönem KDV beyannamesinde talep edilebilir. Aşağıdaki bilgi ve belgelerin vergi dairesine sunulması ile talep edilen tutarlar vergi dairesinin kontrol ve onayı sonrası nakden, mahsuben alınabilir.
- İade talep dilekçesi
- Satış fatura listesi
- Gümrük beyannamesi veya listesi
- İhracatın beyan edildiği döneme ait indirilecek KDV listesi
- Yüklenilen KDV listesi
- İadesi Talep Edilen KDV Hesaplama Tablosu
Mahsuben İadeler;
Belgeler ibraz edilmesi halinde miktar ayrımı yapılmaksızın vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan mükellefin vergi borçlarına mahsup edilerek yerine getirilir.
Nakden İadeler; Teminatsız
10.000 TL'yi aşmayan nakden iade talepleri vergi inceleme raporu, YMM raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.
10.000 TL 'yi aşması halinde aşan kısmın iadesi
Mükellefin istemesi halinde vergi inceleme raporu ile
Mükellefin istemesi halinde her yıl belirlenen belirli hadleri aşmayan iade tutarları için YMM tasdik raporuna göre;
Mükellefin istemesi halinde her yıl belirlenen belirli hadleri aşan iade talepleri için süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi bulunması şartı ile YMM tasdik raporuna göre;
Teminat ile İade
Teminat verilmesi halinde, mükellefin iade talebi yerine getirilir. Teminat vergi inceleme raporu veya YMM raporuna göre çözülür.
Gelir Vergisi Kanunu 40/1 maddesi uyarınca ihracatçılar için götürü gider kaydı mümkündür. Şöyle ki;
İhracat faaliyetlerinde bulunan mükelleflerin ihracata ilişkin giderlerine ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâsılatın binde beşini aşmayacak şekilde yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olarak hesapladıkları giderleri götürü olarak kazançlarından indirmeleri mümkündür.
194 Seri Numaralı Gelir Vergisi Tebliğ ile götürü gider uygulaması mükelleflerin bu işlerle ilgili belgelendiremedikleri giderlerine karşılık olmak üzere gider kaydedebilme imkanı vermektedir. Dolayısı ile götürü gider hesaplanabilmesi için mükelleflerin ihracat faaliyeti kapsamında yurt dışında bulunarak harcamaları fiili olarak yapmış ve işletmenin malvarlığında fiili bir azalma meydana gelmiş olması hususuna dikkate etmeleri gerekmektedir.
Güncelleme Notu:
28 Aralık 2023 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 7491 sayılı Kanun'la, ihracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık işleriyle uğraşanalar için öngörülen götürü gider uygulaması kaldırılmıştır. Değişiklik 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yürürlüğe girmiştir.
Katma Değer Vergisi Kanunu 11/a maddesi uyarınca bir teslimin ihracat sayılabilmesi gerekli şartlar içerisinde söz konusu teslimin yurt dışına yapılması (malın gümrük hattından çıkmış olması) gerektiğinden teslime ilişkin KDV iadesi ihracatın kapanış tarihi olan ay KDV beyannamesinde iade olarak talep edilebilir.
İhracat işlemi ile ilgilendirilebilen normal alış ve giderler ile genel imal ve genel idare giderlerinden söz konusu işleme isabet eden payın iade alınması mümkün bulunmaktadır.
Bununla birlikte sabit kıymetlerin ihracat işleminde kullanılmış olması kaydı ile iadesinin talep edilmesi mümkün bulunmaktadır. Sabit kıymetin bizzat mükellef tarafından imal ve inşa edilmesi halinde imal ve inşa sırasında yüklenilen KDV’ler söz konusu sabit kıymetin aktife alınıp iade hakkı doğuran işlemlerde fiilen kullanılmaya başlandığı dönemden itibaren iade hesabına pay verilebilir.
Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde KDV ile ilgili ortak hususlar bölümünde KDV iadelerinde iade alınabilecek azami tutar kural olarak o dönemdeki iade hakkı doğuran işlemlere ait bedelin (%18)'i (genel KDV oranı) olarak hesaplanan tutardan fazla olamayacağı şeklindedir. Ancak, doğrudan yüklenimler nedeniyle bu tutardan fazla iade talebinde bulunulması halinde, aşan kısmın iadesi münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir.
İhraç kaydıyla mal alan ihracatçının ödemediği KDV'yi iade olarak talep etmesi mümkün olmayıp, varsa genel giderler ve ATİK'ler nedeniyle iade talep etmesi mümkündür. Bu durumda ihracatçının genel giderler ve ATİK nedeniyle yüklendiği KDV için iade talebinde bulunabileceği KDV tutarı, ihracat bedeli ile ihraç kaydıyla teslim bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamaz.
DİİB kapsamında KDV ödemeksizin yurtiçi ve yurt dışından alım bulunması halinde iade edilecek KDV tutarı, ihracat bedeli ile DİİB kapsamında KDV ödemeksizin yurtiçi ve yurt dışından temin edilen girdilerin bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamaz.
Esas itibariyle ihracat faturasındaki tarih, tüm imalat ve pazarlama faaliyetlerinin tamamlanıp gümrük hattına sevkiyatın yapıldığı tarihi gösterdiğinden bu tarihten sonraki faturaların yüklenime konu edilmesi mümkün görünmemektedir. Ancak tahakkuk esasına bağlı olarak ay sonlarında tarafınıza düzenlenen elektrik, su vb. faturalar ile o ihracatın bire bir harcaması niteliğinde olan gümrük ve nakliyesine ilişkin faturalar ve o ihracatın bünyesine doğrudan giren ve ihracat faturasından önce sevkiyatın yapıldığı sevk irsaliyesi vb belgeler ile ortaya konabilen ileri tarihli faturaların iade talep edilen ay kayıtlarında yer alması koşulu ile yüklenime konu edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Direkt ihracata ilişkin iadenizi 10.000 TL'ye kadar nakden ve sınırlama olmaksızın tamamını mahsuben YMM Raporu olmaksızın, 10.000 TL'yi aşan tutarın üzerindeki tutarları ise YMM Raporu ve/veya inceleme raporu ile nakden iade almanız mümkün bulunmaktadır.
KDV İade alacaklarınızın gerekli şartların sağlanması halinde;
- Vergi dairelerince takip edilen amme alacaklarına (Devlete ait olup vergi dairelerince takip edilen tüm amme alacaklarına),
- İthalde alınan vergilere
- SGK prim borçlarına,
Mahsup edebilme imkânınız bulunmaktadır.
KDV iade alacaklarını kendilerinin, ortaklık payı ile orantılı olmak üzere adi, kollektif ve adi komandit şirketlerde ortakların (komandit şirketlerde sadece komandite ortakların) borçlarına mahsubunu talep edebilirler.
Kontrol Formundaki bu alan iade edilecek KDV tutarının gerçek olup olmadığının tespit edilmesi suretiyle gerçek bir yüklenime dayanmayan tutarların KDV iadesini önlemeyi amaçlayan bir uygulamadır. Bu durumda söz konusu mükelleflerden mal veya hizmet alımı nedeniyle düzenlenen faturaların gerçek bir işleme dayandığının ispat edilmesi gerekmektedir, bu amaçla işleme ilişkin banka kanalı ile yapılan ödeme belgelerinden, mal sevkine, boşaltma, depolama, ambalajlama, sigorta belgesi gibi belgelerden, üretime yönelik açıklamalardan yararlanılabilir.
KDV Genel Uygulama Tebliğinde yapılan değişiklik ile sektör ayrımı yapılmaksızın imal ettikleri malları doğrudan ihraç eden imalatçılar, ihracat teslimlerine ilişkin olarak yüklendikleri KDV tutarına bakılmaksızın ihracat bedelinin %10'una kadar devreden KDV tutarı ile sınırlı olarak iade talep edebileceklerdir.
Ferdi Asım Hellaç
Mali Müşavir
Sorunuz varsa, sorunuzu buradan ekleyebilirsiniz. Sorunuz değerlendirildikten sonra en kısa sürede tarafınıza geri bildirim yapılacaktır.
Online danışmanlık hizmeti satın almak istiyorsanız buraya tıklayınız veya daha fazla bilgi almak için bizimle iletişime geçiniz.
YASAL UYARI : İnternet sitemizde yer alan yazıların tüm hakları saklıdır. Ancak yazar ve site kaynağının aktif linkine yer verilerek alıntı yapılabilir. YAZILAR AYNEN YAYIMLANAMAZ. Aksi yönde eylemler hakkında Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki tazminat ve ceza hükümlerinin uygulanması için hukuki süreçler başlatılacaktır.